Tá an cogadh agus a reibiliúin, a tharla chomh minic sin anseo, tar éis beagnach gach cuid dá n-adhmad le haghaidh bloic adhmaid agus tinte a scriosadh.
De réir a chéile tháinig Éire faoi smacht Shasana le linn an 16ú hAois agus an 17ú hAois. Níl ach beagán píosaí de throscán na hÉireann a tháinig slán ón tréimhse seo. Tharla sé seo i bpáirt mar gheall ar na cogaí reiligiúnacha agus cuireadh deireadh le hUasaicme Caitliceach na hÉireann mar thoradh air seo, agus ina dhiaidh sin rinneadh talamh a choigistiú agus tharla athphlandáil éigeantach.
Tá an cogadh agus a reibiliúin, a tharla chomh minic sin anseo, tar éis beagnach gach cuid dá n-adhmad le haghaidh bloic adhmaid agus tinte a scriosadh.
- Thomas Dineley, 1681, Taistealaí Sasanach
Ina dhiaidh sin bhí tréimhse sách socair ann nuair a tugadh ar ais rí na Breataine, Séarlas II, i 1660. D’fhorbair na cathracha agus d’fhás cúrsaí trádála. Bhí an tsochaí fós scoilte go mór ó thaobh cúrsaí reiligiúnacha agus aicme.
Rinneadh troscán na hÉireann den 17ú hAois as dair den chuid is mó. Faoin am seo bhí crainn ghallchnó Shasanacha a cuireadh sna 1500idí, tar éis éirí aibí. Ó na 1660idí ar aghaidh bhí allmhairí gallchnó san fhaisean.
Tionchair Ilchríochacha
Thug dídeanaithe na Fraince agus na hOllaine, a bhí ag teitheadh ó chogaí san Eoraip, stíleanna agus teicnící ilchríochacha leo. Tugadh isteach cineálacha troscáin nua cosúil le cófraí.
Bhí móréileamh ar shníodóireacht, veinírí (leatháin tanaí adhmaid), agus inleagthaí péarla, eabhair agus adhmaid atá in imeartas a chéile. Bhí suíocháin adhmaid ag cathaoireacha agus stólta luatha agus cúisíní scaoilte ar a raibh obair shnáthaide orthu.
Ó lár an 17ú hAois bhí stíl Ollannach na suíochán cánaí le feiceáil. Níos déanaí, bhí cumhdach troscáin nó suíocháin leathair ar chathaoireacha cliathánacha le haghaidh compoird. Bhí an-tóir ar chathaoireacha le cúil arda agus ráillí orthu ar an mbarr a snoíodh go galánta. Bhí a sínteáin, a bhí ceangailte lena gcosa ag tabhairt tacaíochta dóibh, maisithe le maisiúchán snoite agus deileadh adhmaid.
Seomra Leapa den 17ú hAois
a leaba bímid ag gáire, sa leaba bímid ag gol; agus saolaítear sinn sa leaba, faighimid bás sa leaba; An cur chuige gar a léireodh an leaba ná sonas an duine agus brón an duine.
- Isaac de Benserade (1613-1691), file Francach.
Ba iad na leapacha na píosaí troscáin ba luachmhaire i dtithe na hÉireann le linn an 17ú hAois. Mar shiombailí stádais agus cumhachta, rinneadh leapacha a thaifeadadh i bhfardail tí éagsúla. Bhí na leapacha tástála, a bhí ceangailte leis na ballaí le cuaillí tacaíochta, mar ghnáthrud i dtithe na móruaisle go dtí na 1680idí. Bhí cuirtíní galánta agus maisiúla ag crochadh ó ráillí a d’imigh timpeall an imill.
Níos déanaí, bhí leapacha téastair a raibh cumhdach troscáin orthu san fhaisean. Bhí leapacha saorsheasaimh agus leapacha binse coitianta i measc na gceannaithe. Chodail giollaí teaghlaigh nó saothraithe i leapacha socraithe nó leapacha binse nó ar phailléid tuí.
Ar fhráma na leapa, ar a raibh sraith poll ina raibh rópaí ceangailte go teann, cuireadh síos tocht fite le luachra agus leaba flocais nó cleite. Bhí piliúir agus adhairteanna curtha i gcarn ag clár cinn na leapa nó ag an gcumhdach oráideach, lena chinntiú gur fhan an duine a bhí ina chodladh i suíomh ardaithe. Tugadh an tástálaí ar an téastar.
I dtithe áirithe de na móruaisle bhí a seomra leapacha ag giollaí áirithe. Bhí giollaí eile a chodail sa seomra céanna lena máistrí nó i leaba thrucaile nó leaba rothaí, a bhí stóráilte faoin bpríomhleaba. Chodail na giollaí uirísle áiléar. Bhí seomraí leapa beaga ag feirmeoirí agus ceannaithe, ach i dtithe móra bhí seomraí leapa ann a bhí cineál leathphoiblí.
